اهمیت بیشتر به افراد، یک نیاز اساسی
اگر با دقت بیشتری به روش‌های مدیریتی در سازمان‌ها، شرکت‌ها و تیم‌ها توجه کنیم، ویژگی مشترکی در بیشتر آنها دیده می‌شود. این ویژگی تمرکز بر روی فعالیت‌ها به جای تمرکز بر منابع انسانی است. بیشترین تلاش مدیران این مجموعه‌ها، بهینه‌سازی فرآیندهای کاری است. این در حالی است که متاسفانه منابع انسانی در دامنه دید و تمرکز آنها قرار نمی‌گیرد. عدم توجه کافی به منابع انسانی مشکل بزرگی است که در کوتاه‌مدت یا بلندمدت می‌تواند زمینه‌ساز مشکلات بسیاری شود. روش هارادا با پُررنگ کردن نقش کارمندان و کارکنان، سعی می‌کند آنها را با تخصص، اعتماد به نفس و انگیزه بیشتری به سمت تحقق اهداف شخصی و سازمانی سوق دهد.
معلم دلسوز ژاپنی و کشف یک روش مدیریتی کارآمد
شاید زمانی که «تاکاشی هارادا» (Takashi Harada) دانش‌آموزان مدرسه خود را برای شرکت در مسابقات ورزشی آماده می‌کرد، هرگز به ابداع یک روش مدیریتی جدید فکر نکرده بود. او یک مربی ورزشی در یکی از ضعیف‌ترین مدارس راهنمایی در محله‌های فقیرنشین ازاکا بود. کودکان و دانش‌آموزان متعلق به این محله‌ها معمولا اعتماد به نفس کمی داشتند و امید آنها برای آینده بسیار کمرنگ بود.
این وضعیت نه تنها برای تاکاشی هارادا قابل قبول نبود، بلکه او با تمام وجود می‌خواست برای تغییر این وضعیت تلاش کند. هارادا برای دستیابی به این هدف، نظرات تمام مربیان و رهبران موفق در ژاپن و بعد از آن در سراسر دنیا را مطالعه کرد. از دل این مطالعات و تحقیقات بود که روش هارادا متولد شد. در سال‌های بعد و به کمک شخص دیگری به نام نورمن بودک (Norman Bodek)، روش هارادا ساختار مشخصی به خود گرفت.
روش هارادا چیست؟
روش هارادا، راهی برای پیشرفت شخصی، دستیابی به اهداف و آرزوهای حرفه‌ای یا شخصی است. هارادا نه تنها یک روش، بلکه فلسفه‌ای دلگرم‌کننده نیز هست. فلسفه‌ای که با دو ویژگی ارتباط با دیگران و ارتباط با محیط، به ایجاد جهانی بهتر و با معناتر کمک می‌کند.
اصلی‌ترین هدفی که در روش هارادا دنبال می‌شود، دستیابی به «خوداتکایی» است. خوداتکایی در این روش به معنای توانایی شخص برای متخصص شدن در حرفه‌ای مشخص است. به طوری که به یک مُهره منحصربه‌فرد و غیرقابل جایگزین تبدیل شود. روش هارادا به عنوان بهترین سیستم مدیریتی جهان شناخته شده و هر روزه به تعداد استفاده‌کنندگان آن اضافه می‌شود. این روش در بیشتر نقاط دنیا مورد ارزیابی قرار گرفته و امتحان خود را پس داده است.
روش هارادا برای چه کسانی مفید است؟
علی‌رغم اینکه تاکاشی هارادا و نورمن بودک استفاده از روش هارادا را برای گروه خاصی توصیه نمی‌کنند، اما می‌توان مخاطبان اصلی این روش را گروه‌های زیر در نظر گرفت:
- افراد دارای هدف یا آرزوی شخصی یا علاقمند به رشد فردی
- مدیران تیم‌ها و سازمان‌ها
- مربیان
- کارمندان
تولید ناب و استفاده از مزایای هارادا
تولید ناب (Lean Production)، با معرفی ۸ مورد به عنوان موارد اضافی یا زائد و پیشنهاد برای حذف آنها، تلاش می‌کند دستیابی به سود و رضایت بیشتر مشتریان را افزایش دهد. این ۸ مورد عبارتند از:
۱-جابجایی: حذف حرکات غیرضروری اشخاص، تجهیزات، محصولات و …
۲-موجودی انبار: عدم ذخیره بیش از میزان مورد نیاز قطعات، اسناد و مواد
۳-حرکت: حذف حرکت‌های اضافی توسط کسانی که بر روی موضوع مشخصی کار می‌کنند.
۴-وقفه: جلوگیری از ایجاد وقفه بین دستورالعمل‌ها، اطلاعات، تجهیزات و قطعات در یک خط تولید
۵-بیش تولید: جلوگیری از ساختن چیزی فراتر از میزان مورد نیاز در یک بازه زمانی
۶-بیش پردازش: جلوگیری از کار بیش از حد مورد نیاز بر روی موضوع مشخصی
۷-کمبودها: کاهش ضایعاتی که به سبب دوباره‌کاری، دور ریزها و مستندسازی غلط ایجاد می‌شوند.
۸-مهارت‌ها و استعدادها: عدم نیاز به آموزش مهارت و دانش غیر ضروری برای انجام کارهای محول شده
با دقت در موارد بالا، مشخص می‌شود که ۷ مورد اول بیشتر به روند تولید اشاره داشته و تنها مورد هشتم مربوط به منابع انسانی است. بهره‌مندی ازمنابع انسانی متخصص با توانایی‌های بالا به مدیریت مشکلات و چالش‌ها کمک خواهد داد. اینجاست که روش هارادا به کمک روش ناب آمده و آن را تکمیل می‌کند. به همین دلیل است که معمولا روش هارادا را به عنوان «بُعد انسانی تولید ناب» نیز می‌شناسند.
این نمونه از ترکیب دو تفکر، نمونه‌ای از جنبه‌های کاربردی روش هارادا است. گستردگی مفهوم هارادا به گونه‌‌ای است که هم می‌تواند در کنار سایر بینش‌ها و روش‌ها مورد استفاده قرار بگیرد و هم به صورت مستقل کاربرد داشته باشد.
«خوداتکایی» جوهره روش هارادا
همانطور که گفته شد، اساس روش هارادا، دستیابی به خوداتکایی است. اطمینان و توانایی اشخاص در توسعه مهارتهایشان به کمک خوداتکایی به حدی خواهد رسید که تقریبا این اشخاص را، غیرقابل جایگزین می‌کند. اعتماد به نفس ایجاد شده این افراد را قادر می‌سازد که از مهارتهایشان هم در راستای پیشرفت خود و هم سازمان‌شان بهره ببرند. مدیران و رهبران نیز می‌توانند به چنین کارکنانی برای تصمیم‌گیری‌های صحیح و آگاهانه اعتماد کنند.
مراحل رسیدن به خوداتکایی در روش هارادا
روش هارادا اساسا روشی بسیار ساده است و فقط به اراده قوی و پشتکار نیاز دارد. این روش ۳ مرحله مهم را در رسیدن به خوداتکایی ضروری می‌داند:
۱- انتخاب یک هدف
۲- انتخاب بازه زمانی مورد نیاز برای رسیدن به هدف
۳- برنامه‌ریزی برای رسیدن به هدف
برای رسیدن به هدف، چند دستورالعمل ویژه نیز وجود دارد که به نوعی برای هر ۳ مرحله ضروری است:
• هر شخص باید اهدافی را تعیین کند که با دورنمای شخصی و کاری‌اش هم‌راستا باشد. به نوعی می‌توان این مرحله را سخت‌ترین مرحله در روش هارادا عنوان کرد. چرا که تعیین یک هدف به معنای تلاش بسیار زیاد برای دستیابی به آن خواهد بود. اگر این هدف اشتباه انتخاب شده باشد، جبران هزینه‌های زمانی و انرژی از دست رفته، کار دشواری خواهد بود.
• بازه زمانی تعیین شده برای رسیدن به هدف، باید حساب‌شده و متناسب با آن در نظر گرفته شود. اگر این بازه زمانی بسیار کوتاه یا بسیار بلند باشد، خود به تنهایی یکی از عوامل شکست و عدم دستیابی به هدف تعیین شده خواهد بود.
• هر فعالیتی که برای دستیابی به هدف تعیین شده انجام می‌شود، باید به صورت دقیق مورد ارزیابی قرار بگیرد. بدون بازبینی و ارزیابی، هیچ‌کس نمی‌تواند میزان پیشرفت خود در رسیدن به اهداف‌اش را رصد کند. به عنوان مثال اگر هدف ساخت ۱۰ قطعه در ۲ ساعت باشد، یک شخص می‌تواند پس از یک ساعت انجام کار، بررسی کند که آیا نیمی از قطعات تولید شده‌اند یا خیر.
حرکت به سمت هدف با تعلیمات یک مربی
نکته دیگری که در روش هارادا باید به آن توجه شود، کمک گرفتن از یک مربی مسلط به مفاهیم هارادا است. این مربی می‌تواند هنگام تعیین اهداف، زمانبندی، ارزیابی نتایج و پیشرفت‌ها در کنار فرد باشد. این مربی همچنین کمک می‌کند در اواسط مسیر که ممکن است فرد کمی انگیزه خود را برای تلاش کردن از دست بدهد، دوباره او را به مسیر صحیح بازگرداند.
روش هارادا به تنهایی کافی نیست!
با وجود آنکه روش هارادا مسیری مشخص و با جزئیات دقیق را برای دستیابی به اهداف تعیین می‌کند، اما این روش به تنهایی برای رسیدن به اهداف کافی نیست. در واقع روش هارادا نه تنها هیچ میان‌بری برای دستیابی به اهداف ارائه نمی‌کند، بلکه همچنان اراده و تلاش را دو مولفه اصلی در این مسیر می‌داند. به همین دلیل، افرادی که از روش هارادا برای رسیدن به خوداتکایی و اهداف‌شان کمک می‌گیرند -مانند تمامی روش‌های دیگر- در میانه راه ممکن است کمی از مسیر منحرف شده و دوباره به تلاش‌شان ادامه دهند.
در ادامه می‌توانید دستیابی به اهداف به کمک روش هارادا را مطالعه نمایید.
