برگ برنده سازمان خود باشید!
حرفهای بودن در محیط کار، چیزی فراتر از به موقع رسیدن، انجام درست وظایف، ارائه راه حل‌های بهینه برای مسائل، داشتن بهرهوری بالا و… است. افراد حرفهای در محیط‌های کاری، میتوانند مانند یک برگ برنده عمل کنند! این افراد نه تنها جایگاه خودشان، بلکه جایگاه تیم و سازمان خود را ارتقا می‌بخشند.
کارکنان حرفهای، همان افرادی هستند که هر مدیر و کارفرمایی، آرزوی همکاری با آنها را دارد. به نوعی، حرفهای بودن کارکنان هم به نفع خودشان است و هم به نفع سازمان‌هایی که با آنها همکاری می‌کنند. برای دستیابی به این معامله برد-برد، نکات مختلفی وجود دارد که در ادامه این مطلب از وبلاگ سایت بالونت، به بررس و معرفی آنها می‌پردازیم.
نکاتی برای حرفهای شدن در محیط کار
پیروی از قوانین و دستورالعملهای سازمان
در هر محیط کاری، مجموعه‌ای از قوانین، سیاست‌ها و خط‌مشی‌ها؛ حاکم هستند. این قوانین میتوانند خود را در هر زمینه‌ای مانند:
• نظم در زمان‌های ورود و خروج/ساعات کاری؛
• سلسله‌مراتب و ارتباط با مدیران؛
• اعتقادات و باورها؛
• نحوه پوشش در محیط کار؛
• میزان حقوق دریافتی؛
• پاداش و تنبیه کارکنان؛
و مواردی از این دست، نمایان کنند. در هر صورت، اولین گام برای ارائه یک رفتار حرفهای در محیط کار، احترام به این قوانین و مقررات است.
اما اگر این قوانین، با اصول رفتاری، اخلاقی و خط قرمزهای فردی کارکنان در تضاد باشند، چه؟ آیا همه افراد میتوانند اصول خود را زیر پا بگذارند تا بتوانند در سازمان خود، فردی حرفهای به‌نظر برسند؟
حساس‌ترین نقطه برای جلوگیری از وقوع چنین مشکلاتی، در هنگام استخدام کارکنان است. پیش از جذب یک فرد برای یکی از موقعیت‌های شغلی، باید منابع انسانی سازمان، آن فرد را نسبت به قوانین و سیاست‌های موجود کاملا توجیه کنند. در این‌صورت، آن فرد می‌تواند نسبت به آینده شغلی خود، تصمیم هوشمندانه‌تری اتخاذ کند.
در اغلب موارد نیز، کارکنان با تمامی قوانین و دستورالعملهای سازمان خود موافق نیستند. اما افراد حرفهای، سعی می‌کنند این نارضایتی‌ها را به مرور با مدیران خود مطرح کرده و برای رفع آنها چاره‌ای بیاندیشند. نه آن‌که این نارضایتی‌ها را از همان ابتدا ابزاری برای تحت فشار قرار دادن همکاران و مدیران خود قرار دهند!
یادگیری مستمر
هر جایی که یادگیری متوقف شود، حرفهای بودن نیز متوقف خواهد شد. یادگیری مانند سوخت موتور موفقیت عمل میکند و افرادی که به دنبال حرفهای شدن در محیط کار خود هستند، باید همیشه برای سوخت‌گیری مجدد، آماده باشند. اما چرا یادگیری تا این حد در حرفهای شدن نقش دارد؟
دلیل اصلی این موضوع، بازتر شدن دید افراد، نسبت به مسائل مختلف است. با یادگیری میتوان سریع‌تر تمامی جوانب یک مسئله را شناسایی کرده و راه حل هوشمندانه‌تری برای آنها ارائه نمود. ارائه راه حل‌های بهینه و توانایی تصمیم‌گیری سریع در زمان‌های حساس، دو موردِ دیگر از مزایای یادگیری مستمر برای حرفهای شدن در محیط کار هستند.
داشتن هدف و برنامه پیشرفت شغلی
درجا زدن و تکیه بر یک موقعیت شغلی یکسان، نه تنها به مذاق خود فرد بلکه به مذاق مدیران سازمان نیز خوش نمی‌آید! اشتباهی که بیشتر کارکنان در محیط‌های کاری انجام میدهند، ارائه نکردن مسیر شغلی و اهدافی است که در ذهن خود ترسیم کرده‌اند. این افراد گمان می‌کنند باید در سکوت به مسیر خود ادامه داده و به اهداف‌شان دست پیدا کنند.
این در صورتی است که اگر مدیران سازمان از برنامه‌های پیشرفت شغلی کارکنان خود مطلع شوند، از عزم راسخ آنها برای پیشرفت و حرفه‌ای‌تر شدن نیز، باخبر خواهند یافت. این موضوع مزایای دیگری نیز به همراه دارد:
• راهنمایی کردن و مشاوره دادن به کارکنان توسط مدیران تیم‌ها و مدیران ارشد، برای انتخاب بهترین مسیر پیشرفت شغلی
• تهیه یا برگذاری دوره‌های آموزشی برای بهبود مهارت‌های کارکنان توسط سازمان
• آماده‌سازی زیرساخت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری لازم برای به موفقیت رسیدن کارکنان
• ویرایش و بهبود مسیر ارتقای شغلی سازمان، توسط مدیران با توجه به اهداف کارکنان
و…
بیشتر بخوانیم: نکات مفید برای موفقیت در ارتقای شغلی!
احترام به سایر همکاران و مدیران
حرفهای بودن در محیط کار، یک رفتار حرفهای را نیز طلب میکند. نمی‌توان در محیط کار خود به تحقیر، مسخره کردن و توهین به دیگران پرداخت و ادعای حرفهای بودن را نیز یدک کشید.
از مهم‌ترین عوامل احترام به سایر همکاران در محیط کار، به رسمیت شناختن تخصص و وظایف آنهاست. همه افرادی که در یک محیط کاری فعالیت می‌کنند، دارای یک نقش کلیدی و ارزشمند هستند. نقشی که چه بسا با نبودن آنها، تمامی زحمات سایر کارکنان نیز زیر سوال برده شود.
افراد حرفهای در محیط کار، به همه تخصص‌ها و مهارت‌ها در سازمان خود احترام می‌گذارند. چنین افرادی نگاهی یکسان و برابر به همه همکاران خود به عنوان یک «انسان» داشته و سعی می‌کنند این طرز فکر ارزشمند را به دیگران نیز منتقل کنند.
دوری از شایعه‌پراکنی، غیبت و قضاوت دیگران
هر چه یک محیط کاری بزرگ‌تر باشد، مواردی مانند شایعه‌پراکنی، غیبت و قضاوت دیگران؛ بیشتر آن را تهدید می‌کنند. با شنیدن یک خبر غیر موثق در محیط کار، خیلی زود این خبر در بین افراد منتشر می‌شود. خبری که هنوز جزئیات آن مطرح نشده و حتی درست بودن آن نیز بررسی نشده است، خیلی زود به گوش تمامی کارکنان می‌رسد.
زنجیره اصلی انتقال این اخبار را افراد خبرچین و شایعه‌ساز تشکیل میدهند. این افراد نه تنها رفتاری حرفهای در محیط کار خود ندارند، بلکه در زندگی شخصی نیز هم برای خود و هم برای دیگران، مشکلات مختلفی به وجود می‌آورند. پس اگر به دنبال حرفهای شدن در محیط کار خود هستید، نباید حلقه‌ای از این زنجیر باشید!
تقویت مسئولیتپذیری
مسئولیتپذیری با حرفهای بودن در محیط کار یک رابطه کاملا مستقیم دارد. کارکنان حرفهای همیشه مسئولیت کار خود را به شکل تمام و کمال بر عهده می‌گیرند. این افراد نه تنها بهانه‌گیر نیستند، بلکه به کمک دیگران رفته و سعی می‌کنند تیم و سازمان خود را برای ارائه یک خروجی با کیفیت، یاری کنند.
از طرفی، کار کردن با افراد مسئولیت‌پذیر، همیشه لذت‌بخش است. چرا که این افراد تمام تمرکزشان به کار معطوف شده و از پرداختن به حواشی، خودداری می‌کنند. به همین دلیل است که معمولا افراد مسئولیت‌پذیر، بهرهوری فردی بسیار بالایی دارند.
مسئولیتپذیری می‌تواند تاثیرات مثبت دیگری نیز داشته باشد. از جمله مهم‌ترین این تاثیرات میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
• تقویت ویژگی وقت‌شناسی و خوش‌قولی
• تقویت نظم محیطی و نظم در انجام کارها
• افزایش کیفیت خروجی کارها
• کاهش هزینه‌های مالی و زمانی
• افزایش بهرهوری جلسات کاری
و…
بیشتر بخوانیم: روش‌های تقویت مسئولیتپذیری شغلی!
عدم مداخله در کار دیگران
اگر فردی در محیط کار خود واقعا حرفهای رفتار کند و تفکری حرفهای داشته باشد، هرگز وقتی برای مداخله در کار دیگران نخواهد داشت!
این مداخله چه در کار باشد و چه در زندگی شخصی همکاران، هر دو باعث خدشه‌دار شدن رفتار حرفهای در محیط کار خواهند شد. همان‌طور که گفته شد، افرادی حرفهای همه تمرکز خود را برای کار و وظایف‌شان صرف می‌کنند. در این صورت دیگر زمانی برای پرداختن به مسائل حاشیه‌ای وجود ندارد.
نکته‌ای که می‌تواند به ایجاد چنین مشکلاتی در سازمان‌ها دامن بزند، تصور کمک کردن به دیگران است. در برخی از موارد، افراد با نیت خیر و برای کمک به سایر همکاران خود، پا پیش می‌گذارند. غافل از آن‌که این موضوع به خودی خود می‌تواند یک دخالت بی‌جا و موضوعی کاملا غیر حرفهای باشد.
در چنین شرایطی، مدیران تیم‌ها میتوانند موضوع را مدیریت کرده و حد تعادلی بین کمک به دیگران و عدم دخالت در وظایف آنها ایجاد کنند. افراد حرفهای در محیط کار، نسبت به این موضوع آگاهی داشته و دقیقا در زمان‌های حساس به کمک سایر همکاران خود می‌آیند.
داشتن نگرش حل مسئله
هر مشکلی که در سر راه تیم‌های کاری قرار می‌گیرد، باید به چشم یک مسئله دیده شود. اگرچه نمی‌توان برای همه مسائل راه حلی ارائه کرد، اما حداقل اگر مشکلات به چشم یک مسئله دیده شوند، همه به جای وحشت کردن و از دست دادن تمرکز خود، به دنبال کشف یک «راه حل» خواهند بود.
کارکنان حرفهای در محیط‌های کاری، چنین نگرشی نسبت به همه مشکلات کاری دارند. به محض آن‌که مشکلی در کار دیده شود، این افراد آن مشکل را به یک صورت مسئله تبدیل کرده و تا حد امکان آن را ساده می‌کنند. در مراحل بعدی، این افراد از مدیران و سایر همکاران خود کمک گرفته و سعی می‌کنند با تقویت مهارت حل مسئله در خود، مناسب‌ترین راه حل را نسبت به شرایط در نظر بگیرند.
تمرکز بر نکات مثبت
یکی از بهترین ویژگی‌های افراد حرفهای در محیط کار، تمرکز بر نکات مثبت است. از نظر این افراد در اغلب مواقع، کفه مثبت ترازو نسبت به کفه منفی آن، بیشتر سنگینی میکند. البته تا آنجایی که این نگاه مثبت، به معنای نادیده گرفتن حقایق و توجه نکردن به مشکلات موجود نباشد!
کارکنان حرفهای، هرگز از مشکلات ناله نمی‌کنند و تمام تلاش خود را بکار می‌برند تا نتیجه نهایی کارشان، با توجه به شرایط موجود، در سطح مطلوبی قرار داشته باشد. این افراد عموما درک بالایی از مسائل و مشکلات سازمان خود دارند و تمام تلاش خود را در راستای کاهش این مشکلات بکار می‌گیرند.
اگر در راه کاهش مشکلات سازمان، هیچ کمکی از دست کارکنان حرفهای بر نیاید، این افراد سعی می‌کنند با خودداری از غر زدن‌های بی‌فایده، حداقل بر روی زخم مشکلات سازمان خود، نمک نپاشند! چنین واکنش‌هایی حرفهای نسبت به مشکلات، به مدیران سازمان نیز کمک میکند تا با تمرکز بیشتری برای بهبود شرایط و اوضاع، تلاش کنند.
عدم تکرار اشتباهات
در دنیای مدرن امروز که سرعت تغییرات در آن بسیار بالاست، با هر بار تکرار یک اشتباه، جایگاه افراد در ذهن مدیران خود، به شدت نزول خواهد کرد. چرا که با تکرار اشتباهات گذشته، هم زمانِ خود فرد و هم، زمانِ قابل توجهی از سازمان به عنوان یک دارایی ارزشمند، هدر می‌رود.
افراد حرفهای در تلاش‌اند که اشتباهات گذشته خود را به‌طور کامل حذف کرده یا به حداقل برسانند. برخی نکات میتوانند در راستای کاهش و حذف اشتباهات گذشته، موثر باشند که تعدادی از آنها عبارتند از:
• ریشه‌یابی علل تکرار اشتباهات
• ثبت کتبی اشتباهات گذشته و برنامه‌ریزی برای رفع آنها
• مشورت با مدیران بالادستی برای رفع اشتباهات پر تکرار
• به‌روز کردن اطلاعات تخصصی و یادگیری مستمر در حوزه فعالیت
• بررسی نمونه‌های مشابه و روش‌های رفع آنها در سایر سازمان‌ها
و…
حرفهای بودن، شرط الگو شدن برای دیگران!
تبدیل شدن به یک فرد حرفهای در محیط کار، با رعایت نکاتی که در این مطلب گفته شد، کاری دور از دسترس به نظر نمی‌رسد. همه افراد میتوانند به مرور زمان نسبت به اعمال این نکات برای حرفه‌ای‌تر شدن در محیط کار خود اقدام کنند.
در این صورت، نه تنها این افراد به مهره‌ای غیر قابل جایگزین در محیط کار خود تبدیل خواهند شد، بلکه سایر کارکنان نیز از رفتار حرفهای آنها الگو گرفته و در عمل، پیشرفت سازمان نیز در آینده‌ای نزدیک، تضمین می‌شود.
